Gelijktijdig met deze rekening verschijnt ook het Meerjarenperspectief grondzaken (MPG 2021). Met deze beschrijving van lopende zaken en toekomstperspectieven kan de paragraaf grondbeleid compacter blijven. Belangrijke en/of tussentijdse ontwikkelingen worden hier vermeld.

Het grondbeleid heeft invloed op en samenhang met de uitvoering van de programma’s zoals Ruimtelijke ontwikkeling, Milieu en Economie, Kunst en Cultuur. De beschikbaarheid van gronden en gebouwen zijn immers belangrijk voor de diverse maatschappelijke activiteiten. Dat maakt grondbeleid één van de instrumenten die de gemeente kan inzetten bij het stimuleren dan wel faciliteren van die activiteiten binnen haar grondgebied.

Een belangrijk thema is een evenwichtige ontwikkeling van Deventer. Ontwikkelingen in onder andere demografie, economie, technologie en duurzaamheid leiden tot verandering in de ruimtevraag. Uitgaande van het grondbeleid als ondersteunend instrument stellen we ons in dit kader de vraag hoe we een bijdrage kunnen leveren aan de daarbij behorende opgaven en ambities. Anders geformuleerd:  hoe kunnen we een bijdrage leveren aan de waardecreatie, in coöperatie met onze inwoners, ondernemers en andere partners?
De kern van waardecreatie is het centraal stellen van het maatschappelijke effect van een gebiedsontwikkeling. Dat gebeurt vanuit een breed perspectief. Bijvoorbeeld of een gebiedsontwikkeling bijdraagt aan een gezonde leefomgeving of aan meer werkgelegenheid. Dit maatschappelijk effect wegen we af tegen de financiële investering en risico’s in een gebiedsontwikkeling.
Daarbij opereren we situationeel, dat wil zeggen de gemeentelijke rol van geval tot geval beoordelend en inspelend op de situatie. Wij nemen deel of regisseren in netwerkverbanden, stimuleren en faciliteren marktpartijen en laten los wanneer particuliere initiatieven de overheid niet nodig hebben.

Wanneer (niet-)commerciële partijen een ontwikkeling, die wij noodzakelijk vinden, niet oppakken of onvoldoende waardecreatie oplevert, gaan wij zelf actief of in samenwerking met derden gronden en panden (strategisch) aankopen, ontwikkelen, verkopen of beheren.
We zien daarin een verschil tussen het bezit van grond en het ontwikkelen van grond. Het in bezit hebben van strategische gronden leidt niet automatisch tot het ontwikkelen van deze gronden. Het ontwikkelen wordt afgewogen tegen financiële investeringen en de mogelijke risico’s. Via het bezit en de verkoop van grond is het mogelijk om afspraken te maken over waardecreatie die verder gaat dan hetgeen publiekrechtelijk mogelijk is. Gedacht wordt aan het stellen van duurzaamheidseisen of -voorzieningen bij de verkoop van grond (bijvoorbeeld Wittenstein of Shita) of het haalbaar maken van initiatieven uit de markt door inzet van het instrument “erfpacht” (bijvoorbeeld S/Park, A1 Bedrijvenpark of Westfalenstraat).

We werken verder aan de lopende grondexploitaties. Gronden en panden die om strategische redenen wel in gemeentelijk bezit blijven maar nog niet onmiddellijk nodig zijn voor een ontwikkeling, zijn als pauzelandschappen beschikbaar voor tijdelijke functies.

De tabel toont voor iedere grondexploitatie het verwachte eindresultaat, op basis van de meest aannemelijke schatting van toekomstige inkomsten en uitgaven en een disconteringspercentage van 2%. Het totaalbeeld is verbeterd met circa €2,9 miljoen ten opzichte van de jaarrekening 2019. De grootste verbeteringen hebben plaatsgevonden voor de projecten Steenbrugge en A1 Bedrijvenpark:

• Voor Steenbrugge is het gewijzigde uitgangspunt dat de grondexploitatie voor geheel Steenbrugge door de gemeente wordt uitgevoerd. De particuliere gronden (van Wijnen) worden ingebracht door de eigenaar waarmee vervolgens ook afspraken zijn gemaakt over de uitname van de bouwrijpe kavels. Dit levert voor de gemeente een hoger verwacht resultaat op.
• Voor A1 Bedrijvenpark is in 2020 aanzienlijk meer grond verkocht dan begroot. De verwachte doorlooptijd van de grondexploitatie neemt daarmee af en leidt naar verwachting voor lagere toekomstige uitgaven.

Voor de verlieslatende grondexploitaties wordt een voorziening aangehouden. De benodigde totale voorziening daalt met €1,86 miljoen ten opzichte van de jaarrekening 2019.

Een volledige toelichting op de wijzigingen per grondexploitatie is opgenomen in het MPG 2021.

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de mutaties onderhanden werk (exclusief verliesvoorzieningen). Hierbij is onderscheid gemaakt tussen de boekwaarden voor bouwgronden in exploitatie en faciliterend grondbeleid. Daarnaast heeft een winstuitname ter waarde van €313.000 plaatsgevonden.  

Voor een toelichting op de mutaties verwijzen wij naar de toelichting op de balans van de jaarrekening.

De netto balanspositie ten aanzien van de grondexploitaties is €101,2 miljoen minus €48,0 miljoen is €53,2 miljoen. Ten opzichte van de jaarrekening 2019 is onze balanspositie met €14,5 miljoen afgenomen.