In de planning - en control documenten van de gemeente wordt aandacht besteed aan de (financiële) risico’s die de gemeente met haar verbonden partijen loopt. Voor het risicomanagement van een verbonden partij geldt dat er een juiste verhouding moet zijn tussen behartiging van het publieke belang en het te lopen risico (continuïteit van de organisatie). Bedacht moet worden dat de gemeente een tweedelijns positie heeft: Risicomanagement is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van verbonden partijen zelf. Bestuurders van verbonden partijen dienen tijdig in te spelen op ontwikkelingen en dienen risico's in afdoende mate te beheersen. De toezichthouders moeten dit bewaken. Een sterke governance structuur en adequaat risicomanagement dat geïntegreerd is in de gehele bedrijfsvoering, dragen bij aan het „in control‟ zijn van verbonden partijen.

Bij optredende financiële problematiek binnen een verbonden partij (rekeningnadeel en / of nadeel in meerjarenperspectief) wordt de volgende lijn gevolgd.
·Eerst wordt het weerstandsvermogen van een verbonden partij aangesproken;
·Vervolgens worden beheermaatregelen getroffen om de exploitatie sluitend te houden / maken en wordt besloten tot aanvulling van het weerstandsvermogen binnen de verbonden partij tot de vastgestelde norm;
·Voorwaarde voor beperking van financieel risico is een toereikende liquiditeitspositie van de verbonden partij;
·Indien beheermaatregelen niet tot een gezond financieel meerjarenperspectief (kunnen) leiden en het liquiditeitssaldo niet toereikend is, loopt de gemeente als aandeelhouder (en als GR-partij) financieel risico. In het treffen van beheermaatregelen wordt ook betrokken of financiële zekerheid kan worden gevonden in een eventuele verkoop van eigendommen (met name vastgoed).

Indien bovenstaande niet mogelijk is, dan loopt de gemeente financieel risico met de volgende mogelijke consequenties:

  • Tijdelijk / structureel beroep op aanvullende subsidie;
  • Tijdelijke / structurele verstrekking van financiering / een kredietfaciliteit;
  • Aanvulling aandelenkapitaal.

De gemeente heeft voor alle onvoorziene risico’s  binnen haar programma’s (ook die wegens financieel risico op verbonden partijen) een weerstandsvermogen beschikbaar. De vraag is of de omstandigheden bij de verbonden partijen nu zodanig zijn gewijzigd dat een specifiek weerstandsvermogen moet worden aangehouden.

Wanneer (op grond van een concrete gebeurtenis) bij een bepaalde verbonden partij een risico wordt voorzien dat zou kunnen leiden tot een verlies op het ingebrachte kapitaal, de verstrekte lening of garantie of indien het leidt tot een verplichting (en het risico is kwantificeerbaar), dan zal daarvoor weerstandsvermogen worden aangehouden of een voorziening worden gevormd.
Aan de informatie over de verbonden partijen ontlenen wij in algemene zin geen aanwijzingen dat de gemeente voor bepaalde financiële risico’s bij verbonden partijen weerstandsvermogen moet aanhouden. Daarbij baseren wij ons mede op de accountantsrapporten die bij de jaarrekeningen 2019 van verbonden partijen worden afgegeven waarin de accountant aandacht besteedt aan de continuïteit van de bedrijfsvoering en actuele financiële informatie vanuit vennootschappen. Daarover zijn twee constateringen:

  1. De financiële effecten van coronamaatregelen bij voornamelijk de NV Deventer Schouwburg, de NV Maatschappelijk Vastgoed Deventer (vanaf 2021 overgedragen aan de gemeente), NV Sportbedrijf Deventer en de NV Luchthaven Teuge.
  • In 2020 heeft de gemeente de financiën van de NV Deventer Schouwburg respectievelijk de NV Sportbedrijf Deventer aangevuld met een bijdrage van eenmalig €300.000 respectievelijk €150.000 om de liquiditeitspositie aan te vullen. Ook voor 2021 zullen beide organisaties een beroep doen op gemeentelijke middelen. Hiervoor heeft de gemeente een reserve beschikbaar waaruit deze bedragen gedekt kunnen worden. Prognose van de NV Sportbedrijf Deventer is in haar vastgestelde meerjarige perspectief van december 2020 dat zij mede hierdoor aan haar aflossingsverplichtingen van de gemeentelijke leningen kan blijven voldoen.  
  • In 2020 heeft de gemeente een kortlopende kasgeldlening van €910.000 aan de NV Maatschappelijk Vastgoed Deventer (NV MVD) verstrekt voor de in 2020 opgelopen huurachterstanden. Bij brief van 22-1-2021 geeft de directeur van de NV MVD te kennen dat hiervan mogelijk afgerond €710.000 als mogelijk oninbaar zal zijn en dat de NV hiervoor een voorziening aan zal leggen. De gemeente moet in 2021 met de huurders in gesprek om te beoordelen in welke mate de huren oninbaar zullen zijn. De gemeente heeft een reserve beschikbaar waaruit deze nadelen gedekt kunnen worden.
  • In 2020 is het vliegverkeer van en naar de NV Luchthaven Teuge (deels) wegens coronamaatregelen gestaakt. Het resultaat komt naar verwachting uit op €150.000 negatief en er ontstaat een liquiditeitstekort van €130.000. In overleg met de bank is de aflossing op de geldlening van 2020 doorgeschoven naar 2021. Ook voor 2021 zal er weinig ruimte zijn voor aflossingen. De NV is daarover met de bank in gesprek. Uitgangspunt is dat de NV geen beroep op gemeentelijke middelen doet.
  1. De financiële situatie van de NV Deventer Schouwburg in algemene zin. De continuïteit van deze NV en daarmee een nog nader vast te gaan stellen sluitende meerjarige begroting voor de schouwburg (momenteel een structureel nadeel van afgerond €350.000) is afhankelijk van nog te nemen gemeentelijke besluitvorming over de toekomst van het Cultureel Centrum (Plan Nieuwe Keizer) en de positie van de schouwburg daar in. Daarnaast is definitieve gemeentelijke besluitvorming over het verstrekken van gemeenteleningen voor vervangingsinvesteringen aan de schouwburg nodig. Voorwaarde daarvoor is eveneens  een sluitende meerjarige begroting.

Zie ook de paragraaf weerstandsvermogen waarin de financiële belangen in verbonden partijen en het financieel risico aan de orde komt.